Көміртегі

Белгіленуі С, элементтердің  Периодтық жүйесіндегі IVA тобының 2-ші период  элементі (21,3 Kб); атомдық нөмірі 6; атомдық салмағы 12,01115. Электрондық конфигурациясының негізгі жағдайы 1s²2s²2p².

Көміртегі – ерекше элемент. Ешқандай басқа химиялық элемент көміртегі сияқты сонша көптүрлі қосылыстар түзе алмайды. Бұл көптүрліліктің себебі, көміртегі атомдарына мыналар тән:

1) әр түрлі құрылымның тізбегінде бір бірімен қосылады – ашық (тармақталмаған, тармақталған), тұйық:

(анимацияны қолдану үшін терезенің төменгі жағындағы батырманы пайдалан)

2) қарапайым (біріншілік) байланыстар ғана емес, сондай-ақ, жұп (екіншілік, үшіншілік) байланыстарды да түзеді:

3) басқа кез келген элементпен мықты байланыс түзеді.Көміртектің бұл ерекше қасиеттері екі фактордың қатынасымен түсіндіріледі:

• сыртқы энергетикалық деңгейде (2s и 2p) төрт электрондардың болуы (көміртегі атомы ион түзілгенде бос электрондарды не қосып алуға, не жоғалтуға бейім емес);
• атомның кіші көлемі (IV топтың басқа элементтерімен салыстырғанда).

Осының салдарынан көміртегі иондық емес, негізі коваленттік байланыстар түзеді және 4 – ке тең валенттілік дәрежесін көрсетеді.