Оңтүстік Қазақстанның Физика географиялық жағдайы, бедері, халық саны, тұратын өкілдері, әкімшілік бөлінуі, өсімдіктер, климат, су жуйелері, топырақтар, картасы
Оңтүстік Қазақстан облысы
Оңтүстік – Қазақстан Облысы Қазақстанның Оңтүстігінде, шамамен Тұран ойпатының шығысымен Тянь – Шань тауының батыс бөлігінде орналасқан.Аумақтың үлкен бөлігі жазық дала, Қызылқұмның дөңес тізбекті топырағы, Шардара шөл даласы (оңтүстік батыс, Сырдарияның сол жағалауы), және Мойынқұм (солтүстікте, Шудың сол жағалауы) алып жатыр. Солтүстік бөлігінде Бетпақ – Дала шөлі, оңтүстік шетінде – Мырзашөл.Облыстың орталық бөлігін Қаратау жотасы (қ.Бессаз – 2176 м.), оңтүстік – шығысын – Алатау Таласскасының батысының шеті ғана,Қаржантау жоталары (биіктігі – 2824м дейін ) және Угам (ең биік нүктесі – Сайрам шыңы – 4238м ) иемденіп жатыр.
Ең үлкен ірі өзендер – ол Сырдария (Келес, Құрықкелес, Арыс, Бұғын т.б.тармағы) облыстың оңтүстігі мен солтүстік – батыс аумағынан ағып өтеді, және Шу өзені (өзеннің төменгі ағысы), солтүстікте ағып, Мойынқұм топырағынан жоғаоып кетеді. Облыс алаңы 117,3 мың шаршы км немесе республиканың 4,3 % аймағы, Солтүстік пен Оңтүстік өлескінің арлығы тікелей 600 км қамтиды.Облыс тез континентальды климат аймағында орналасқан.Құнарлы жері, күн сәулесі тұрақты түсетін кең – байтақ өлкенің осы өңірі әр түрлі ауыл – шаруашылық бағытын, біріншіден – жер шаруашылығын және мал шаруашылығын дамытуға өте қолайлы аймақ. Егін, мақта, күріш және жүзім бақшалары жоғары дәрежеде мол өнім береді. Облыстың табиғи байлығы минералды – шикізат ресурстары және полиметалл рудасының табылған ошағы.(Қаратаудың оңтүстік батысында Кентау қаласының маңы, Ащысай, Байжансай, Мерғалысай және т.б.ошақтар).
Үлкен өндіріс қызығушылығы Қаратау жотасында темір рудасының табылғанын көрсетеді.Бұл облыста құрылыс заттарын шығаратын минералды – шикізат ресурсы бар.(әк, гипс, кварц құмдары, отқа төзімді керамикалық және бетонды саздар, минералды бояулар, ұсақ майда тастар).
Скачать |