Назарбаев Нұрсұлтан Әбішұлы

Назарбаев Нұрсұлтан Әбішұлы

НазарбаевНұрсұлтанӘбішұлы(1940) – тәуелсізҚазақстанныңтұнғышПрезиденті. Туып-өскенжері-АлматыоблысыныңҚарасайауданынақарастыШамалғанауылы. Днепродзержинсктехникалықучилищесін(1960), Қарағандыметаллургиякомбинатынақарастыжоғарытехникалықоқуорынын(1967), КеңесОдағыкоммунистікпартиясыОрталықкомитетінеқарастыЖоғарыпартиямектебін(1976) бітірген. Экономикағылымныңдокторы, академик. Еңбекжолын1960 жылыТеміртауқаласындағыҚарағандыметаллургиякомбинатындақатардағыжұмысшыболыпбастап, домнапешініңағагаздаушылығынадейінгіжолданөтті. 1969 жылданбастапкомсомолжәнепартияжұмысынаауысты. Жоғарымемлекеттікжәнепартиялыққызметтерді1979 жылыҚазақстанКомпартиясыОрталықКомитетініңхатшысыболыпсайланғанкезденатқарабастады. ҚазақКеңестікСоциалистікРеспубликасыМинистрлерКеңесініңтөрағасы(1984-1989), әріКеңесОдағыКоммунистікпартиясыОрталықКомитетіСаясибюросыныңмүшесі(1990-1991), ҚазақКеңестікСоциалистікРеспубликасыЖоғарғыКеңесініңтөрағасы(1990 жылдыңақпан-сәуірайлары) болыпқызметатқарды. ҚазақКеңестікСоциалистікРеспубликасыныңЖоғарғыКеңесі1990 жылдың24 сәуіріндеН.Ә.НазарбаевтыҚазақКеңестікСоциалистікРеспубликасыныңеңалғашқыПрезидентіетіпсайлады. ҚазақКеңестікСоциалистікРеспубликасыныңПрезидентіретіндегіқызметініңзаңғасәйкесекенін1991 жылы1 желтоқсандаөткенеңалғашқыбүкілхалықтықсайлауоданәріорнықтыратүсті. ҚазақКеңестікСоциалистікРеспубликасыатауыныңҚазақстанРеспубликасыболыпөзгеруінебайланыстыҚазақстанРеспубликасыЖоғарғыКеңесініңқаулысынасәйкесН.Ә.Назарбаев1991 жылы10 желтоқсандаҚазақстанРеспубликасыныңПрезидентілауазымыменқызметкекірісті. НұрсұлтанӘбішұлыНазарбаевҚазақстанРеспубликасыҚарулыКүштерініңЖоғарғыБасқолбасшысы, ҚазақстанхалықтарыАссамблеясыныңТөрағасы, ҚазақтардыңДүниежүзіҚауымдастығыныңТөрағасы. Қазақстанның, Ресейдің, Өзбекстанныңжәнебасқадабірқатаршетелдіңжоғарыордендеріменмедальдарыменмарапатталған. НұрсұлтанӘбішұлыәлемніңасаірімемлекетбасшыларымойындағанқазақмемлекетініңеңалғашқыбасшысы, дүниежүзінеәйгілісаясаткерлердіңбірі. Олелбасқаруісіндехалықтыңғасырларбойыжинақталғанбайтәжірибесіменәлемдіктәжірибеніталбойынатоғыстырғаналымдыдаалғырбасшы. Елөмірініңалуансалалытіршілік-тынысынтереңбілу, маңдайтірегенпроблемалардыңеңелеулісінтапбасыптаниалу, елішіндікжәнеәлемдікахуалдарменсанасаотырыпұрымталәрекеттергебару, солжолдатаңдалғанбағытынтабандылықпенжүзегеасыру- НұрсұлтанӘбішұлыНазарбаевтыңмемлекетбасшысыретіндегібастықасиеті. Н.Назарбаевтыңбастамасыментәуелсізқазақеліндедүниежүзілік-тарихимаңызыбарістератқарылды. 1991 жылдыңкүзінде40 жылданастамуақытбойыадамзатбаласынаотбүркіп, апатқауіпінтөндіріпкелгенСемейядролықсынақполигоныжабылды. 459 ядролықжарылысөткенбұлполигонендімәңгігетыншыды. Туғанелініңтыныштығын, адамзаттыңқауіпсіздігінтуеткенН.НазарбаевАмерикаҚұрамаШтаттарының, Ресейдің, Францияныңбилеушілеріменұзақтакүрделікеліссөздержүргізіп, ядролыққарудыҚазақстаннаналастауға1994 жылыкелісті. Бұлбізүшінөтеуіқымбаткелісімеді. Өйткеніядролықдержавалар(АҚШ, Англия, Россия, Қытай, Франция) Қазақстанныңтәуелсіздігіне, егемендігінежәнебүгінгішекараларыныңөзгермейтінінеқұрметінбілдірді, Қазақстанныңтәуелсіздігінетерриториялықбіртұтастығынақарсыкүшқолданбауғаміндеттенді, Қазақстанғаэкономикалыққысымкөрсетугебармайтынынмәлімдеді. 1995 жылысоңғыядролыққаруқазақеліненәкетілді. Осылайшаадамзаттарихындатұңғышретжойқынқаруданеріктітүрдебастартқанмемлекетпайдаболды. ПрезидентН.Назарбаевтыңкөптегенберіқолғаалып, практикағаенгізіпкележатқаніргеліидеясы-Еуразиялықодаққұру. Бұл, әрине, бұрынғыКеңестерОдағынтірілтуемес. Еуразиялықодаққосқұрлықтымекендегенмемлекеттерменхалықтарарасындағыинтеграцияныжаңасапалыбиіктіккекөтеру. Алғашқынәтижегедеқолжетті. 2000 жылдыңкүзіненберібесмемлекеттіңбасынқосқанеуразиялықэкономикалықодақөміпсүріпкеледі. ЮНЕСКО күнтізбесіне Абайдың 150 жылдық, М.Әуезов пен Қ.Сәтбаевтың 100 жылдық, Түркістанның 1500 жылдық мерейтойларының енуі, Париж бен Лондонда, Берлин мен Токиода қазақ арыстарының аттары құрметпен аталып, ән-күйлеріміз бұрынғыдай жалтаңкөзденбей, барынша еркін, қуанышты көңілде шалқуы мәдениетімізді, өнерімізді, ғылымымызды ғана түлетіп отырған жоқ, санамызды, дүниетанымымызды, мінезімізді де жаңаша қалыптастыруда. Қазақстанның тәуелсіздігі жылдарында қыруар іс атқарылды. Бірақ олардың ішінде екеуін атап өту керек. Біріншісі – 1997 жылы Президент Н.Назарбаев ұсынған «Қазақстан – 2030» даму стратегиясы, екіншісі –елорданың Алматыдан Астанаға көшірілуі. Үш ғасырға жуық уақыт бойы отаршылдықтың тауқыметін тартып, этнос ретінде шалажансар халге түскен қазақ халқын ел етіп, ТМД елдерінің аясындағы ең көп тілді, көп конфессиялы Қазақстанның еңсесін көтеріп, тәуелсіздік жолымен алып жүру міндеті Нұрсұлтан Әбішұлының маңдайына жазылды. Бұл жолда да тәуелсіздікті тәу ететін, шынайы демократияға ұмтылған, ұлтаралық түсіністік пен достықты өмір салты еткен, болашағына сеніммен қадам басқан қазақстандықтардың символына айнала білді.