ЖЕДЕЛ-ІЗДЕСТІРУ ҚЫЗМЕТІНЕ ҚАТЫСАТЫН ТҰЛҒАЛАР


ЖЕДЕЛ-ІЗДЕСТІРУ ҚЫЗМЕТІНЕ ҚАТЫСАТЫН ТҰЛҒАЛАР

 

Жедел-іздестіру қызметіне қатысатын органдар қызметкерлері

Жедел — іздестіру қызметіне қатысатын органдар қызметкерлері жедел іздестіру қызметін жүзеге асыратын кадрлық  қызметкерлер, жедел іздестіру қызметкерлері мүшесі етіп әскери қызметкерлер болып табылады, жедел — іздестіу қызметкерлеріне тән мінез-құлыққа офицерлер ие болады, олардың алдында тұрған қиындықтар мен сұрақтарды шеше алатын өздеріне тән білімдері мен қасиеттерге ие.

Жедел — іздестіру қызметкерлеріне қойылатын талартар нормативтік актілерде көрсетілегн. Ұлттық қауіпсіздігінің  әскери қызметкері болып Қазақстан Республикасының азаматы өз еркімен ұлттық қауіпсізді органында өз борышын өтеуге ерік білдірген азаматтар алынады, өздерінің моральдық және іскерлік қасиеттеріне байланысты, жасына, біліміне және денсаулық жағынан өзіне жүктелеген міндетті атқара алатын тұлға.

Қазақстан Республикасының «Әскери қызметі» туралы заңына сәйкес ұлттық қауіпсіздігі органдарынан  әскери қызмет өтеуді жүзеге асырылады.

Жедел-іздестіру қызметіне конфиденциалдық көмек көрсететін тұлғалар

Конфедициалдық жедел іздестіру қызметін жүзеге асыратын органдарға көмек көрсететін тұлғалар. Бұл «Жедел — іздестіру қызметі» туралы заңның 8 бабында көрсетілгендей жедел — іздестіру қызметін іске асыратын органдарға ақылы және конфедициалдық қызмет көрсететін тұлғалар заңның 13 бабының 2 тармағында айтылғандай бұл тұлғалар өз еріктерімен немесе келісімшарт негізінде көмек көрсетеді.

Бұл тұлғалар жедел — іздестіру шарасы кезінде өзіне белгілі болған құпияны сақтауға міндетті. Құпияны жариялаған және жалған ақпарат бергендер Қазақстан Республикасының заңымен қудаланады. Конфедиционалдық қызмет көрсете алатындар: кәмемелтке жасы толмаған және есі дұрыс емес адамдар алынбайды.

Қазіргі уақыттағы Қазақстан Республикасының ең басты қылмыстардың бірі болып жоғары тұрған лауазымды тұлғалар арасында, партиялық және қоғамдық қайраткерлер арасында қылмыстар табылады. Осы себепті «Жемқорлыққа қарсы күрес» туралы Қазақстан Республикасының заңы қабылданған, іс жүзінде құпия тұлғаларсыз бұл қылмыстарды ашу мүмкін емес.

Жасырын қызмет көрсету кезінде пайда болатын қатынастар. Конфиденциалдық қатынас жасаудың кейбір психологиялық аспектілері

Жедел іздестіру қызметінің шегінде жүргізілетін спецификалық қатнастар бар, жедел іздестіру қарым-қатынасына қатыстын жасырын қызметке қатысу. Бұл қатынас субъект пен жедел іздестіру қызметінің объектісімен, әр түрлі жедел іздестіру қызметінің субъектісімен  және оған қатысатын тұлғалардың, және таға басқалар.

Жедел — іздестіру қызметінің шешуде құқықтық, сондай-ақ моральдық этикалық сипатқа ие және басты рольдердің бірі.

Жедел — іздестіру қатынастары мемлекеттік органдардың басқаруын жүзеге асыруда пайда болады, оның ішіне жедел — іздестіру қызметін басқару функциясы  жүзеге асыратын органдарда кіреді.

Жедел — іздестіру қызметі туралы  қарым — қатынастары заң негізінде  конфедециялдық қызметкерлерімен пайда болады, дамиды және тоқтатылады. Конфедициалдық жедел құрам – жедел іздестіруді жүзеге асыратын әскери қызметкерлер.

Кофедециялдық қатнастың түріне байланыстан  құқықтық қатынасты байқауға болады.    Конфедициалды көмекшілір бұлар – жедел іздестіру қызметін іске асыратын органдарға конфедициалды көмек көрсететін адамдар.

Жедел-іздестіру қызметін атқаратын органдарға көмек

Конфиденциалдық қатынас жасаудың кейбір психологиялық аспектілері. Психологиялық тұрғадан кофидециялдық қызмет тұлғалардың қажетіне қарай серіктестіктің негізін қалайды.

Белгілі бір ақпаратқа ие, бірақ бұл ақпарат кәсіби құпиялықты сақтайтын болса, жедел — іздестіру қызметіне арнайы қызмет атақаратын тұлғаларды араластыруға заңды тұрғыдан тыйым салу негізді болар еді.

Мұндай тұлғаларға қорғаушылар, нотариустер, шіркеу қызметкерлері, медицина қызметкерлері, педагоктар, психологтар және тағы басқа қызметкерлерді жатқызамыз, жедел — іздестіру қызметінің объектіліріне байланысты өздерінің кәсіби міндеттерін атқарған жағдайда.

Басқа да жағдайларда бұл тұлғалар құриялық серіктестікке басқа тұлғалармен тең дәрежеде болар еді. Айтылғандар Украина Республикасы, Белорус Республикасында, Литва Республикасында, Молдова Республикасы, Рессей Федерациясының  және тағыда басқа «Жедел — іздестіру қызметі» туралы Заңдарында осыған ұқсас жағдайлар кездескен.

Жедел — іздестіру қызметіне  қатысатын орган  қызметкерлерін құқықтық және әлеуметтік қорғау

Жедел — іздестіру қызметіне  қатысатын орган  қызметкерлерін құқықтық және әлеуметтік қорғау Қазақстан Республикасының Заңымен жүзеге асырылады.

Жедел — іздестіру қызметіне   мемлекет тарапынан жүргізілетін айрықша әркет түріне жатады, бұл әрекеттер құқыққа қылмыстық қол сұғушылықтармен және де Қазақстан Республикасына қарсы шет мемлекеттер мен халықаралық ұйымдардың барлау-бүлдіру әрекеттеріне қарсы жүргізіледі. Осыған орай жедел — іздестіру қызметіне қатынасушылар өз өмірін, денсаулығын кейде туысқандарының да қатерге тігеді.

Жедел — іздестіру қызметіне қатысушылар материялдық шығынға да ұшырауы мүмкін олар орасан үлкен психологиялық, физикалық ауыртпашылықтарды бастан кешіруі мүмкін. Осының барлығы ждел-іздестіру қызметі жүргізушілерді заңды түрде олардың өмірін, денсаулығын, әлеуметтік мүдделерін қоғауды қажет етеді.

2001 ж дейінгі осы мәселе Қазақстан Республикасының жедел — іздестіру қызметіне» Заңының 22, 23 баптарымен реттеледі. Бірақта оны нақтылы жүзеге асырушы механизм болған жоқ.

Жедел — іздестіру қызметіне қатысушыларды қорғау жөнінде аса маңызды Заң 1 қаңтар 2001 жылы қабылданған «Қылмыстық іс жүргізуге қатысушыларды мемлекеттік қорғау».

Жедел — іздестіру қызметі органдарына конфиденциалдық көмек көрсететін тұлғаларды құқықтық және әлеуметтік қорғау

Қазақстан Республикасының «Жедел — іздестіру қызметі» туралы заңының 23 бабында  былай делінген:

  • Жедел — іздестіру қызметін жүзеге асырылуына көмек көрсеткен азаматтар мемлекеттің қорғалуына жатады (азаматтар деп заңда Қазақстан Республикасының азаматтары, шетел азаматтар және азаматтығы жоқ тұлғалар);
  • Жедел — іздестіру қызметін жүзеге асырылуда органдарға көмек көрсеткен азаматтарға мемлекет олардың Қазақстан Республикасының заңдары мен және өзгеде нормативтік актілерге сәйкес құқықтыры мен міндеттерін орындалуын қамтамассыз етеді;
  • Егер жедел — іздестіру қызметін жүзеге асыру органдарға серіктес болған тұлғалардың өміріне, денсаулығына немесе мүлкіне қауіп төнген жағдайда олардың отбасына, туған-туыстарына қауіпсіздігін күшейту қажет.
  • Жедел — іздестіру қызметіне серіктес тұлғаларға сыйақа тағайындалады.
  • Жедел — іздестіру қызметін жүзеге асыру барысында серіктес болған азаматтар денсаулығына зиян келсе оның отбасына жәрдемақы төленеді.
  • Жедел — іздестіру қызметіне серіктес болған кезең тұлғаның еңбек стажына қосылады. Зейнетақы оларға Қазақстан Республикасының Үкіметімен төленуі тиіс.
  • Жедел — іздестіру қызметін жүзеге асыру барысында серіктес болған азамат қайтыс болған жағдайда оның отбасына жәрдемақы төленеді.
 


Скачать