ЖЕДЕЛ-ІЗДЕСТІРУ ҚЫЗМЕТІНІҢ ПРИНЦИПТЕРІ ЖӘНЕ ҚҰҚЫҚТЫҚ НЕГІЗДЕРІ

Жедел — іздестіру қызметінің құқықтық негіздері

Қазақстан Республикасының «Жедел — іздестіру қызметі» туралы заңның 4 бабына сәйкес құқықтық негізін мыналар қалайды:

· Қазақстан Республикасының Конституциясы;

· Қазақстан Республикасының «Жедел іздестіру туралы» Заң;

· Қазақстан Республикасының өзгеде заңдары және нормативтік құқықтық актілер;

· Азаматтардың өмір, денсаулығы, құқықтары мен бостандықтары, заңды мүдделерін қорғау және меншікке қол сұқпаушылықтары.Қазақстан Республикасынң «Жедел — іздестіру туралы» заңда жедел — ідестіру қызметінің бағыттары, мынаған бағытталады:

ҚР Конституциясында жедел іздестіру қызметі мемелекеттік заңмен реттелетіндігі ҚР Конституциясында тура көрсетілген.

Қазақстан Республикасының Коституциясынын басқа жедел — іздестіру қызметінің құқықтық негізін Парламентпен, Қазақстан Республикасының Президентінің қабылданған заңды күші бар нұсқаулар болып табылады,  мысал ретінде, 1998 жылы қабылданған «Ұлттық қауіпсіздік» туралы заң, «Қылмыстық іс жүргізуге қатысатын тұлғаларды мемлекеттік қорғау» 2002 жыл, заңды күші бар президенттің нұсқауы, Қазақстан Республикасының «Ішкі қызметінің органдары» туралы 1995 жылғы және жедел — іздестіру қызметін жүзеге асыратын құзыретті заңмен жүзеге асырылады.

Жедел-іздестіру қызметінің принциптері

Жедел — іздестіру қызметінің принцптері және құқықтық негізі. Қазақстан Республикасының Конституциясында мемлекеттің аса маңызды құндылығы адам оның өмірі бостандығы жазылған. Бұл жүйені іске асыруда заңмен уәкілетті мемлекеттік органдардың жедел іздестіру қызметі жүйесі, негізгі болып табылаады.

Көрсетіліген құқықтық кепілдікті қаматамасыз ете отыра бұл қызметтің өзі әр түрлі құқықтық заңнамаларға сүйенеді жедел іздестіру қызметін іске асыратын органдар нақты тұлғаға қатысты күдік бар болған жағдайда олардың жеке басын анықтайтын құжаттарын тексетуге құқығы бар, әкімшілік ұстауға, тұрған жайын тексетуге, жұмыс орнын  тексеруге, осы тұлғаның пошталық жолдауларына талқылау жасауға телефонын тыңдауға және жедел іздестіру шараларына құқығы бар.

Жедел — іздестіру қызметін жүргізу кезінде заңдылықты сақтауда құқықтық кепілдеме

Жедел-іздестіру қызметін жургізу кезінде заңдылықты сақтауда құқықтық кепілдеме. Жедел — іздестіру қызметін жүргізу барысында заңдылықтың сақталуы Қазақстан Республикасының 1994 жылы қабылданған «Жеделі — іздестіру қызметі» туралы Қазақстан Республикасының Заңымен реттеледі.

Соңғы жылдары заңнамаға мемлекеттік тергеу комитеті, шекара қызмет органдары, кеден органдары қосылды. Бірақ қазіргі кезде осы айтылған органдар заңнамадан шығарылды: мемлекеттік тергеу комитеті – комиттеттің қызметінің тоқталуына байланысты алынып тасталды; шекара қызметтінің органдары – ұлттық қауіпсіздігіне комитетінің құрамына кіргендіктен алынып тасталғын; кеден органдары – бұл саладан жедел іздестіру қызметін алынуы байланысты. Осы себептерге байланысты бастапқы қалыпқа келді. 1994 жылғы заңда көрсетілген  салық полициясының орнынының қызметінің орнына 2001 жылдың 22 қаңтарында Қазақстан Республикасының Президентінің Жарлығымен құрылғын қаржы полициясына өз құзіретін берді.