Ярослав Мудрый (980-1054)

Ярослав Мудрый (980-1054) Киевтің ұлы  кінәзі Владимер 1 Святославичтің және кінязиня Рогнеданың баласы . Шветконунгі Олованың қызы Ингегердеге үйленген . Өмірінің бірінші жартысын Ярослав Киевтің тағына таласпен өткізді. Кәмелеттік жасқа келеген соң әкесі Ростов кнәзі қылды 1013 жылы үлкен ағасы Вышеслав қайтыс болған соң Ногород кнәзі болды.1014 жылы Ярослав Киевке салық төлеуден бас тартқаны үшін әкесінің қаһарына ілінді.Киев Новгородқа шабуыл жасауға дайындалды .Бірақ,1015 жылы 15 шілдеде әкесі Владимер Святославич аяқ асты қайтыс болды. Шабуыл жасау жоспары орындалмады . Әкесі қайтыс болған соң Киевтің тағын Турофтың кнәзі Святополк 1 Окоянный Ярославтың өгей ағасы Киевті басып алды қарсыластарының көзін құрту үшін Ярославтың ағаларын Ростовской кінәзін Бористі, Муромдық Глеб Святославты өлтірді.  . Ярославты өлтіру жоспары орындалмады.Ярославтың апайы Предслава дер кезінде айтып құтқарып қалды. Ярослав 1015 жылы желтоқсанда Любечем жерінде Святополкті жеңіп, Киевті басып алды . Бірақ, Святополк жеңілгенімен келіспей атасы Поляк королі Полеславпен бірігіп 1018 жылы орыс жеріне енді Буга өлкесінде болған соғыста Святополк Ярославты жеңіп киевті қайта басып алды.Ярослав Мудрый Новгорадқа қашып одан ары Скандинавияға өтпекші болды.Бірақ Новгородтықар Ярославты соғысты жалғастыруға шақырды 1018 жылы Альте болған шайқаста Ярослав Святополкті жеңіп киветі қайта алды.Сятополкті жеңген соң Ярослав басқа ағасы тмутаракандық кнәз Мыстиславпен шайқасты, ол да киев тағына таласты.1024 жылы Листвен түбіндегі шайқаста Мыстислав жеңіске жетті.1025 жылы бейбітшілік келісім бойынша Ярослав орыс жерінің батысын ал Мыстислав шығысын боліп алды.1035 жылы Мыстислав қайтыс болған соң Ярослав бүкіл орыс жеріне ие болды.Литвенкс соғысынан кейін Ярославтың өмірі орыс жеріне хрестиян дінін енгізуімен болды орыс жеріне үлкен соғыс бекеттерін салды (Ярослав қаласы) көптеген монастірлермен шіркеулер салды.Ярославтың кезінде көптеген грек тіліндегі кітаптар орыс тіліне аударылды.Орыс елінің 1 заңы «русская правда» Ярослав кезінде шықты.ескі жазбалар бойынша Ярослав 1054 жылы 20 ақпанда қайтыс болған. Ярослав Киев тағын өз ұлы князь Изяславқа берді Басқа ұлдары менен бейбіт өмір сүруге нақыл етті. Орыс елінің көршілес басқа елдермен бейбіт өмір сүруіне көп ықпалын тигізді.