Ағылшын есімшесінің аударылу жолдары

Ағылшын есімшесінің қазақ немесе орыс тіліне аударылу қиындықтары:

1. «Дұрыс етістіктердің» Particle II  формасы Past Simple формасымен сәйкестілігі. Мысалы: closed- жапты, жабық
2. Ағылшын сөйлеміндегі анықтауыш қызметін атқарып тұрған есімше анықтайтын сөзден кейін тұра алып, оны іздеп табуды қиындық тудырады. Мысалы: The method developed made it possible to achieve good results – Зерттелген әдіс жақсы нәтижелерге жетуге септігін тигізді.
3. Егер ағылшын тіліндегі зат есім мен есімше сәйкес келмеген жағдайда оны басқа лексикалық – грамматикалық тәсілді қолдана отырып аударамыз. Мысалы: There was only one question before him asking whether or not he accepts the terms offered – оның алдында жалғыз ғана сауал тұрғанды : Ұсынылған ашрттардың ол қабылдай ма жоқ па? (Сұралған сауал – деп айту қазақ тілінің нормаларына сай емес)

4. сөйлемнің басында тұрып пысықтауыш қызметін атқарып тұрған  Patriciple ІІ сабақтас құрмалас сөйлемнің  құрамдас бөлігі ретінде аударылады. Мысалы: Asked if the unification of the currencies is going to take place already this year, the Central bank governor did not give a straight – forward reply – Орталық банк басшысының тіке жауап бермеген сұрағы ақшаның косылуы осы жылы болады ма жоқпа?.

5. Қазақ тілінде сәйкес келмейтін ағылшын етістіктерінен туындаған ағылшын есімшелері аудармада қиындық тударады. Мысалы: The lecture followed by discussion was great success – Соңғы жағы әңгімеге ұласып кеткен дәріс өте сәтті болып өтті.

6. Сөйлемнің басында тұрған есімшелер баяндауыш бола алады. Мысалы: Attached to the article are tables and graphs – Кестелер мен тізімдер мақалаға қосылған.

7. Қосымша сөйлем мүшесінің қызметін атқаратын есімшелер әр түрлі аударылады. Мысалы: Summing up, we must point out the following issues – Қорытындылай келе, келесі мәселелерді атап өту қажет – Егер қорытындыға келсек, келесі мәселелерді атап өту қажет – Қорытынды жасаймыз; келесі мәселелерді атап өту қажет.

Практикалық тапсырма

Берілген сөйлемдерді ағылшын тіліндегі есімшелердің жасалу жолдарына көңіл бөле отырып, ана тіліне аударыңыз:

1. Having established the reasons we can proceed with our regular work in this matter.
2. When studying market economy we have to understand that business enterprise is the very heart of private property and market relationships.
3. Adam Smith’s works followed by those of Karl Marx and John Maynard Keynes constitute different approaches known in the economic thought.
4. Unless otherwise stated we shall consider only economies in transition as opposed to the advanced economies.
5. The articles referred to above deal with the corruption combat in the developing countries.
6. It is a common observation that bodies expand when heated.
7. The part played by the small business is hard to overestimate.
8. Taken together, these factors constitute the main picture of the financial crisis.