Өсімдік қорғау және карантин мамандығы бойынша Емтихан билеттері

1.Өсімдік  аурулары, олардың маңызы және жіктелуі. Ауру өсімдіктердің морфологиялық, анатомиялық, цитологиялық және физиологиялық өзгерістері.

2.Ауылшаруашылық өсімдіктері зиянкестерінің негізгі топтарына  сипаттамасы.

3.Дәнді  дақылдардың  егістерінде  гербицидтерді қолдану.

4.Өсімдіктің инфекциялық және инфекциялық емес аурулары. Микроорганизмдер -өсімдіктің инфекциялы  ауруларының қоздырғыштары.

5.Насекомдардың морфологиялық  құрылысы.

6.Арам шөптердің келтіретін зияны. Арамшөптердің негізігі биологиялық ерекшелік-тері.

7.Вирустар және  виройдтар — ауру  қоздырғыштары. Вирустардың табиғаты және олардың жіктелуі. Вирус–ауруының белгілері және вироздың патологиялық үрдістерінің ерекшеліктері. Вирус ауруын анықтау  әдістері.

8.Насекомдардың  ас қорыту жүйесі.

9. Арам шөптердің  биологиялық  топтары.

10.Бактериялар — өсімдік ауруларының  қоздырғыштары. Фитопатогенді бактериялардың  жүйелі орны  және  олардың  жіктелуі. Ауылшаруашылық  өсімдіктерінің (дәнді бұршақ, көкөніс, дәнді, жеміс, техникалық) негізгі  бактериялы  аурулары.

11.Популяцияның  динамикасын  болжау.

12. Көпжылдық  арамшөптердің  биологиялық  түрлері.

13.Актиномицидтер — өсімдік ауруларының қоздырғыштары. Картоп актиномикозы, олардың  білінуі  және даму ерекшеліктері.

14. Насекомдардың көбеюі мен  дамуының биологиясы.

15. Паразиттік   арам  шөптер. Карантинді және паразитті  арам шөптерге  және  олармен  қалай  күресуге  мысал келтіру.

16.Саңырауқұлақтар — өсімдік ауруларының қоздырғыштары. Саңырауқұлақтардың жүйелік  орны  туралы  қазіргі  кездегі  ұғым.

17. Насекомдардың жүйелік  орны  және  оның негізгі  принциптері.

18.Арам шөптердің саны мен сапасын реттеуде егіншілік жүйесінің кейбір  элементтерінің  ролі.

19. Пероноспора және фитофтора саңырауқұлақтары  туғызатын өсімдік аурулары.

20. Экологиялық факторлардың  жіктелуі.

21. Карантинді шаралар, олардың теориялық негізделуі және ұйымдастыру, техникалық формалары түрлері.

22. Қалталы саңырауқұлақтардың  (аскомицеттер) сипаттамасы. Ақ ұнтақ, вентурия және склеротиния саңырауқұлақтары — өсімдіктің  ауру  қоздырғыштары.

23. Насекомадардың  диапаузасы.

24. Арамшөптер – мәдени  өсімдіктердің  бәсекелестері.

25. Базидиомицеттерге  сипаттама. Қара күйе  және тат  саңырауқұлақтары  дәнді  дақылдардың  ауру  қоздырғыштары.

26. Жырқыштық және паразиттілік.

27. Егіс пен топырақтың арамшөптілігін есептеу әдістері.

28. Жетілмеген саңырауқұлақтарға  немесе  дейтеромицеттерге сипаттама. Монилиалды  дематиді, меланконий және сферофсиді саңырауқұлақтармен  туғызатын  өсімдіктің  негізгі  аурулары.

29. Өсімдіктің  зиянкестермен  зақымдану  түрлері.

30. Арамшөптердің  зияндылығының  экономикалық  шегі.

31.Вирус ауруларын тасымалдаушылардың  негізгі топтары. Өсімдіктің  микроплазмалары туралы жалпы мәліметтер, олардың қоздырғыштардың морфологиялық және биология-лық ерекшеліктері.

32. Зияндылықтың  экологиялық  шегі.

33. Гербицидтердің жіктелуі және олардың  кейбір арамшөп түрлеріне әсері.

34. Аурулардың  пайда болуын анықтайтын эпифитотия  түрлері және  қолайлы жағдай.

35. Зиянкестерді айқындау және есептеу  әдістері   туралы  мәліметтер.

36. Егіс пен топырақтың арамшөптілігін есептеу әдістері.

37. Өсімдік  ауруларын болжаудың теориялық негіздері.

38. Насекомдардың қоректік бейімделуі.

39. Гербологиялық  мониторинг.

40. Болжау үшін  эпифитотияның пайда  болу  және  даму  заңдылықтарының  маңызы.

41. Насекомдардың  көру  мүшесі, құрылысы.

42.Егістегі арамшөптердің зияндылық шегі (фитоценотикалық, биология-лық, экономика-лық, экологиялық  шегінің сәйкестілігі) және қиын-қыстау кезеңдері.

43.Ұзақ мерзімді және қысқа мерзімді болжауларды құрудың негізгі факторы.

44. Насеком  популяциясының сан мөлшерінің динамикасы.

45. Егіс пен  топырақтың  арамшөптілігін болжау.

46. Ауруларға  өсімдік  иммунитетінің негіздері.

47.Дәнді дақылдардың зиянкестері және оларды қорғау шараларының  жүйесі.

48. Картопқа  гербицидтердің қолданылуы.

49. Өсімдіктің  химиялық және биологиялық иммунизациясы.

50. Жүгері зиянкестері және егісті  олардан қорғау.

51. Сыртқы ортаның  жағдайы  және  гербицидтердің  тиімділігі.

52.Дәнді дақылдардың қара күйе аурулары және олардан егісті қорғау  жүйесі.

53. Көкөніс  дақылдарының  негізгі зиянкестері және оларды қорғау  шаралар жүйесі.

54.Дақылдардың арамшөптілігі және  гербицидтерді  таңдау.

55.Дәнді  дақылдардың  тат аурулары және егісті олардан қорғау жүйесі.

56.Картоп  зиянкестері және  егісті  қорғау  шаралар  кешені.

57.Гербицидтердің  тиімділігіне  әсер  етуші факторлар.

58.Дәнді дақылдардың ақ ұнтағы  және олардан  егісті қорғау жүйесі.

59.Майлы дақылдардың негізгі зиянкестері және олардан қорғау шаралар жүйесі.

60.Арам шөптердің дамуын және топырақтың арамшөптенуін төмендететін агротехника-лық  тәсіл.

61. Қырыққабаттың негізгі  аурулары  және олардан кешенді қорғау жүйесі.

62.Жеміс дақылдарының  зиянкестері  және  олардан  қорғау шаралар жүйесі.

63. Гербицидтердің жіктелуі және олардың  кейбір арамшөп түрлеріне әсері.

64.Дәнді дақылдардың жапырақ дақтылықтары (септориоз, гельминтоспориоз және т.б.) және  олардан  егісті қорғау  жүйесі.

65. Мақтаның  негізгі  зиянкестері және олардан  егісті  қорғау.

66. Техникалық  дақылдарда гербицидтерді  қолдану.

67.Зиянды организмдердің  сан мөлшерін реттеуде және ауруын бәсеңдетуде агротехника-лық озық  тәсілдердің  маңызы.

68. Пестицидтердің негізгі топтары,  олардың   қасиеті., әсер ету  механизмі, метаболизмы, физиологиялық  белсенділік спектрі, жылықандылар үшін  уыттылығы, персистенттілігі және қолдану  регламенты.

69. Гербицидтердің  қолдану  мерзімі  және  тәсілі.

70.Қоршаған ортаға қорғауға байланысты биологиялық әдістің даму  келешегі. Өсімдікті зиянкестер мен аурулардан қорғау үшін табиғи популяцияның  пайдалы организмдерін  қолдану жолдары.

71. Өсімдік қорғаудағы машиналар мен механизмдер.

72. Пестицидтермен жұмыс  істеуде  қауіпсіздік  шаралары.

73.Биосферада пестицидтердің  өзгеруі. Пестицидтердің ластауы, трофикалық тізбек  бойынша  пестицидтердің  жөңкілуі.

74. Дәнді дақылдардың  зиянкестері  және  олардан  қорғау  шаралар  жүйесі.

75.Өсімдік каналдарының жағалауларындағы, темір жол полотноларының  айналасындағы  арамшөптерді жою.

76. Жүзім  сабағының  негізгі аурулары және оны  қорғаудың  кешенді  жүйесі.

77. Өсімдік қорғаудағы машиналар мен механизмдер.

78. Сыртқы ортаның жағдайы  және  пестицидтердің тиімділігі.

79. Химиялық қорғау әдісінің регламентациясы. Қолдану тәсілдері мен  ерекшеліктері. Қоршаған орта объектілері мен адамдарға пестицидтердің  жанама  әсерін болдырмау.

80. Зиянды  организмдермен  биологиялық күресу әдістері.

81. Жеміс-жидек  дақылдарында  пестицидтерді  қолдану.

82.Өсімдікті жасанды залалдау әдістері. Инфекциялық ортаның түрлері. Ауруларды есептеу  әдістері.

83.Зиянды организмдерден өсімдікті интегралды қорғауда төзімді сорттардың  ролі.

84.Арамшөптердің дамуын және топырақтың арамшөптілігін төмендетудегі агротехника-лық  тәсілдер.

85. Қорғау  шараларының экономикасы және ұйымдастырылуы.

86. Зиянды  организмдермен  биологиялық күресу әдістері.

87. Пестицидтермен жұмыс  істеуде  қауіпсіздік  шаралары.

88.Химиялық қорғау әдісінің регламентациясы. Қолдану тәсілдері мен ерекшеліктері. Қоршаған орта объектілері мен адамдарға пестицидтердің  жанама  әсерін болдырмау.

89. Көп жылдық шөптердің негізгі  зиянкестері  және олардан  егісті қорғау.

90. Пестицидтердің  кері  әсері және одан  арылу  жолдары.

91.Пестицидтердің рұқсат етілетін қалдық мөлшері, рұқсат етілетін жоғарғы  концентра-циясы, «күту мерзімі» қауіпсіздікті сақтау ережесі.

92. Пестицидтердің  әсер  ету  механизмі. Таңдамалы  уыттылық, оның механизмі. Бағалау  әдісі және  селективтіліктің  тәжірибелік  маңызы.

93. Пестицидтерді  қолдану  технологиясы.