Сезім мүшелерінің физиологиясы

Мақсаты: Балалар мен жасөспірімдердің сезім мүшелерінің морфофункционалдық ерекшеліктерімен таныстыру.

Сұрақтар:

1 Сенсорлық жүйенің жалпы сипаттамасы.

2 Көру анализаторының жасқа байланысты ерекшелігі.

3 Балалардың және жасөспірімдердің көзінің көруі нашарлауының  профилактикасы.

4 Есту анализаторының жасқа байланысты ерекшеліктері.

5 Дыбысты қабылдау механизмі.

6 Есту гигиенасы.

Сыртқы және iшкi орталардың әсерлерiн қабылдап, талдап, талқылайтын, олардың жағдайлары туралы сезiм тудыратын мүшелер жүйесін анализаторлар дейді. Барлық анализатор 3 бөлiмнен тұpaды: 1) шеткi бөлiм; 2) өткiзгiш бөлiм; 3) орталық бөлiм.

Сенсорлық процестердің жастық динамикасы анализатордың әр түрлі бөлімдерінің біртіндеп жетілуімен анықталады. Рецепторлық  аппараттар пренаталдық кезеңде жетіледі. Постнаталдық даму барысындағы өткізу жүйесі мен проекциялық аймақтың қабылдау бөлімдерінде болатын айтарлықтай өзгерістер сыртқы тітіркендіргіштерге деген реакция көрсеткіштерінің өзгеруіне әкеледі. Бірнеше айлық балада ақпаратты өңдеу механизмдері жетіліп, стимулды талдап, өңдеу мүмкіндігі артатынын байқауға болады. Сыртқы сигналдарды қайта өңдеу процесінің одан кейінгі өзгерістері күрделі нерв торларының қалыптасуымен тығыз байланысты.

Бақылау сұрақтары:

1. Балалар мен жасөспірімдердің көру мүшелерінің морфофункционалдық ерекшеліктері.
2. Балалар мен жасөспірімдердің көру қабілетінің бұзылуын алдын алу шаралары.
3. Балалар мен жасөспірімдердің есту анализаторының морфофункционалдық ерекшеліктері.